महागाईचा भस्मासूर मराठी निबंध Mahagaicha Bhasmasur Marathi Nibandh: आपले जीवन समस्यांनी भरलेले आहे. दररोज नवनवीन समस्या येत असतात आणि आपल्याला थोड्या काळजीत टाकतात. पण काही समस्या आपल्या आयुष्यात घर करून बसतात. महागाई ही एक समस्या आहे जी दिवसेंदिवस विकट रूप धारण करत आहे.
महागाईचा भस्मासूर मराठी निबंध Inflation Essay in Marathi
चलनवाढीचे स्वरूप – महागाई म्हणजे जीवनावश्यक वस्तूंच्या किंमतीत सतत वाढ. अन्न, कपडे, घरे, शिक्षण आणि करमणूक या आजच्या माणसाच्या मूलभूत गरजा आहेत. जर सामान्य माणूस आपल्या गरजा सहजपणे पूर्ण करू शकला तर मग महागाईचा प्रश्नच उद्भवत नाही. पण असे होत नाही. विविध कारणांमुळे, बाजारात वस्तूंच्या किंमती वाढतच आहेत. जर ही किंमतवाढ सर्वसामान्यांच्या आवाक्याबाहेर जात असेल तर त्या अवस्थेला महागाई म्हणतात. दुर्दैवाने, गेली कित्येक दशके महागाईने लोकांचे जीवन उद्ध्वस्त केले आहे.
महागाईची कारणे – महागाई वाढण्याची अनेक कारणे आहेत. दुष्काळ, पूर, बर्फवृष्टी इत्यादी नैसर्गिक कारणांमुळे पिकांचे नुकसान झाल्याने खाद्यपदार्थांची कमतरता होते. या कमतरतेमुळे बाजारात धान्य, फळे आणि भाज्यांचे भाव वाढतात. उत्पादन खर्चात वाढ झाल्याने उत्पादित वस्तूंचे मूल्य वाढते. कोळसा, पेट्रोल, रॉकेल, डिझेल इंधनांच्या किंमती वाढल्यामुळेही महागाई वाढते. युद्ध, संप, दंगली इत्यादीमुळे बाजारात वस्तूंच्या पुरवठ्यावर विपरीत परिणाम होतो आणि महागाई वाढते. वाढत्या महागाईचे मुख्य कारण म्हणजे लोकसंख्येची झपाट्याने वाढ. लोकसंख्या वाढीच्या प्रमाणात जीवनावश्यक वस्तूंचे उत्पादन होत नाही तेव्हा महागाई वाढते. काळाबाजार, तस्करी इत्यादीमुळे देखील किंमती वाढतात.
महागाईचे परिणाम – महागाई अनेक दुष्परिणामांना जन्म देते. जीवनावश्यक वस्तूंच्या किंमती वाढल्यामुळे सर्वसामान्यांचे जीवन कठीण होते. मध्यमवर्गीयांच्या समस्या भयंकर रूप धारण करतात. गरीबांना रक्ताचे पाणी करूनही पुरेसे अन्न मिळत नाही. पौष्टिक अन्नाअभावी सामान्य कुटुंबातील मुलांचा योग्य विकास होत नाही. गरीब कुटुंबातील मुला-मुलींना मध्येच आपला अभ्यास सोडून द्यावा लागतो. मुलींचे वेळेत लग्न होऊ शकत नाहीत. मध्यमवर्गीय लोक कर्जाच्या ओझ्याखाली दबले आहेत. चोरी, लाचखोरी, दरोडा, तस्करी, गुंडगिरी इत्यादी सामाजिक दुष्परिणामांमागे महागाईची विशेष भूमिका आहे.
चलनवाढीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी उपाय – महागाईवर नियंत्रण ठेवण्याचे प्रयत्न प्रभावी नाहीत. सरकारचे प्रयत्नही काही प्रभाव पाडत नाही. तरीसुद्धा जर सरकार, व्यापारी आणि जनतेने शहाणपणाने वागले तर या समस्येवर बरेच नियंत्रण मिळू शकेल. वस्तूंच्या उत्पादनावर व पुरवठ्यावर सरकारने लक्ष ठेवले पाहिजे, त्यांनी व्यापाऱ्यांच्या काळाबाजारावर आळा घातला पाहिजे आणि जर लोक साधेपणाचे आणि संयमयुक्त जीवन जगले तर महागाई रोखता येईल.
महागाईच्या या काळ्या सर्पाला ठार मारुन जनतेला त्याच्या भीतीपासून मुक्त करणारा कृष्णा कुठे आहे?