Loksankhya Vadh Ek Samasya Marathi Nibandh: भारताला ‘स्वातंत्र्य’ मिळून अर्धे शतकापेक्षा जास्त काळ पूर्ण झाला आहे. दहापेक्षा जास्त पंचवार्षिक योजना अस्तित्त्वात आल्या, परंतु तरीही जगातील मागासलेल्या देशांमध्ये या देशाची गणना होते. देशातील सतत वाढणारी लोकसंख्या हे त्याचे सर्वात मोठे कारण आहे. लोकसंख्येतील ही वाढ ही देशातील सर्व समस्यांचे मूळ आहे.
लोकसंख्या वाढ एक समस्या मराठी निबंध Population Essay in Marathi
लोकसंख्या वाढीचे परिणाम – लोकसंख्या वाढीने देशातील विकासाचा वेग मंदावला आहे. विज्ञानाच्या विकासाचे फायदे लोकसंख्येच्या पूरात वाहून गेले. स्वातंत्र्यानंतर, देशातील मोठ्या नद्यांवर प्रचंड धरणे बांधली गेली. पाटबंधारे सुविधेमुळे देशात हरितक्रांती झाली. धान्य उत्पादन वाढले. तथापि, प्रत्येकास येथे पुरेसे अन्न मिळू शकत नाही. आमच्या बाजारपेठा कपड्यांनी भरल्या आहेत, परंतु प्रत्येकाला आपले शरीर झाकण्यासाठी कपडे मिळत नाहीत. शहरात घरांपेक्षा झोपडपट्ट्या जास्त आहेत. रस्त्यावर चालण्यासाठी जागा नाही. ट्रेन आणि बसेसमध्ये लोक खिडक्यांवर लटकून प्रवास करतात आणि अपघातांना बळी पडतात. जंगले नष्ट होत आहेत. उन्हाळ्यात पिण्याच्या पाण्याचे तीव्र संकट असते. लोकसंख्या वाढ ही चोरी, गुंडगिरी, तस्करी इत्यादी समाजविरोधी प्रवृत्तीचे प्रमुख कारण आहे.
कारण – आपल्या देशात लोकसंख्या एवढ्या प्रचंड प्रमाणात वाढण्याची अनेक कारणे आहेत. जर विज्ञानाने आपल्याला विनाशारुपी रोग दिले असतील तर आपल्याला जीवनरक्षक औषधे देखील दिली आहेत. साथीचे रोग आणि संसर्गजन्य रोग आता आधीसारखा प्रकोप करत नाहीत. बहुतेक रोगांवर पूर्णपणे नियंत्रण मिळवले गेले आहे. जीवनातील सुविधा देखील वाढल्या आहेत आणि लोकांमध्ये आरोग्य आणि पर्यावरणाविषयी जागरूकता देखील आली आहे. मृत्यु दर कमी होणे लोकसंख्या वाढीचे एक प्रमुख कारण आहे.
आवश्यक नियंत्रण – लोकसंख्या नियंत्रित करणे ही काळाची सर्वात मोठी गरज आहे. मालथूजियन सिद्धांतानुसार, निसर्ग लोकसंख्येमध्येच संतुलन राखतो. युद्ध, दंगली, रोग, पूर, भूकंप इत्यादीमुळे वाढती लोकसंख्या कमी होते. तथापि, लोकसंख्या अनियंत्रित होऊ न देणे हे देशवासीयांचे कर्तव्य आहे. त्यासाठी कुटुंब नियोजनाचा आदर्श स्वीकारा. विवाह निर्धारित वय किंवा त्यानंतर होणे आवश्यक आहे. देशातील आनंद, शांतता आणि प्रगतीसाठी मर्यादित लोकसंख्या आवश्यक आहे. पाश्चात्य देशांच्या प्रगतीचे रहस्य म्हणजे तेथील कमी लोकसंख्या हेच आहे.
संदेश – उत्पादन आणि लोकसंख्येमध्ये सुसंगतता ठेवूनच केवळ आपण बुद्धिमान आणि दूरदर्शी असल्याचा दावा करू शकतो.